Định bắt đầu từ đầu tuần nhưng mà lười quá, đến giờ mới viết được. Mong là mấy ngày tới đủ chăm để viết đều.
Trở về topic của bài này, tất nhiên là mình còn xa mới tới mức giàu (thậm chí ngược với việc giàu), nhưng nhìn lại những quyết định làm mình mất tiền thì chắc làm ngược lại thì sẽ nhanh giàu.
Và cái mình nhận ra là “To be rich, focus more on keeping your money than earning more money”.
Hồi mình mới đi làm, mình luôn tìm những job trả cao nhất, những cơ hội alpha của thị trường hay tập trung làm business để build additional income và equity earning. Và approach đó cũng help mình build earning cũng không tệ.
Tuy nhiên những quyết định có impact nhiều nhất vào net asset của mình lại theo hướng ngược lại, và magnitude cũng lớn hơn rất nhiều. 1 bước đi sai có thể erase accumulated income của 1-2 năm. Và thường 1 quyết định đó sẽ sai một hoặc nhiều trong 4 cái: Invest (1) resources (money, time, effort, connection) into a (2) place (asset, company, people) in (3) a given duration (entry, exit point) with (4) a schedule.
Thực ra những quyết định đó cũng khó có thể tránh được nếu mình muốn có accelerated learning và earning potential. Nếu được làm lại, chắc mình vẫn sẽ chọn như vậy, nhưng sẽ thay đổi về (4) schedule - chia nhiều entry, tăng dần exposure thay vì all-in at once như ngày xưa - vì:
Trong giai đoạn đầu của sự nghiệp, exposure của mình với market rất hạn chế, nên khi build thesis với những market/ asset mới thì khả năng sai sẽ cao hơn đúng.
Lợi thế khi còn mới đi làm là agility (to adapt to new situations) chứ không phải precision.
Việc chia nhỏ làm nhiều lần entry sẽ giúp cho mình (a) có cơ hội change course nếu cảm thấy approach không đúng, và (b) có thể expose với mình opportunities cùng một lúc.
Vì có quá nhiều size vào một opportunity ngay lập tức sẽ làm mình dễ bị sunk cost fallacy (both in money and ego currency), increase the stake unneccessarily (dẫn tới learning curve cũng bị ảnh hưởng vì phải tập trung làm firefighting nhiều hơn thay vì nhìn vào bigger picture).
Thêm một điều nữa là mình nhận ra opportunities đến từ narratives (ví dụ: làm việc tại các công ty Tech trong 10 năm đổ lại có earning cao hơn các công ty truyền thống, vì tiền rẻ nên economy reward cho high-growth ventures nhiều hơn), mà narratives sẽ có cycle (tức có lúc lên và có lúc xuống, peak của narrative này sẽ là trough của narrative khác), nên luôn sẽ có cơ hội để entry, dù bạn có miss 1-2 cycle trước đó (tuỳ vào timeframe).
Lúc đó quan trọng là bạn còn resources (không chỉ là tiền) để deploy/ exit những lúc cần hay không.
Over time, market will reward resilience over speed (if you can stay there for long enough).
So be wise and stay solvent (or alive) out there, my friends.